धनगढी, १३ भदाैँ । कैलाली जिल्ला साविक गेटा गा.वि.स. वडा नं. ९ राजपुर गाँव हाल धनगढी उपमहानगर पालिका वडा नं. १३ मे बैठनबारे दौवा भज्जी रानाथारु और ऐया बद्री रानाथारुक कोखसे वि.सं. १९९६ सालमे जन्मे स्वा. छुट्टन रानाथारुक स्वर्गारोहण वि.स. २०७२।०३।२१ गते भओ रहए । दुई ददाभइया मैसे छोटो अपनाय र हए । छुट्टन रानाक चार लौडिय और बैयर करके ६ जनीक परीवार रहए । कैलाली औ कञ्चनपुर दुई जिल्लामे बैठनबारे रानाथारु मैसे स्वा छुट्टन रानाथारुको नाम चिरपरीचित हए ।
उनके जिल्ला बाहेर नेपाल आदिवासी समुदायकमे रानाथारु जातिक समाज सुधारक कर्तब्य निष्ठके रुपमे चिन्हे जात हएँ । बाल्यकाल जिवन स्वा. छुट्टन रानाथारुक बाल्यकाल जिवन बहुत कष्टकरसे वितो रहए । अपन १३ बर्षकी उमेरमे दौवक देहवसान हुइगौ । दुई भइया मैसे दादा कलेसी राना और भइया छुट्टन राना रहएँ । जो कि जौन उमेरमे दौवक उगरी पकडके चलन समयमे अपनय अपन जिवनको शुरुवात करन पडिगौ । दुनो ददाभइया मैसे स्वा छुट्टन राना ददासे चलफराँक रहएँ तहिकमारे घरको पुरो जिम्मेवारी यिनके काँधामे आएपडो ।
छोटेमे दौवा गुजर जानेसे पढाइलेखाइमे खासय प्रगति ना करपाइ रहए तहु फिर समाज सुधारक स्वा छुटटन रानाथारु केवल अपन परिवारकी जिम्मेवारी इकल्लो पुरो नाकरी सबय मोजा गाँव और गा.वि.सा. और जा क्षेत्रके विकास निर्माणमे छोटेसे लागत आएरहएँ । सामाजिक विकास निर्माणमे योगदान छोटोमे दौवा गुजरनेसे अपना नपढाईपाइ तहिक मारे गााव क्षेत्र , गा.वि.स.और राष्टू विकासके ताँहि शिक्षा जैसो ज्ञानके ज्योति घरआँगमे जब तक नापुगैगो तबतक देशको विकास असम्भव हए कहिके विकास प्रेमी स्वा छुट्टन रानाथारु गेटामे वि.स. २०१६ सालमे प्राथमिक विद्यालयको स्थापना कराइ और विद्यालयके संचालनके ताँहि रु १५०० दइके कोषा बनाइ और मासिक रु ७५ रुपैया दइके लक्ष्मण चन्दके शिक्षकमे नियुक्ति करके विद्यालय संचालन करवाइ रहएँ ।
विद्यालयकको प्रगति देखके अपनमे बेहत गर्व करत हए । अभय बो विद्यालय सरस्वती माध्यमिक विद्यालय गेटाके नामसे परिचित हए । अपन गाँवको और अपन खेरोको विकासके ताँहि दत्तचित हुइके लागे रहएँ । उनको विकास निर्माण तथा राजनैतिक क्षेत्रमे करो कामको बिस्तृत रुपमे वर्णन नकरपाओ तहु फिर छोटकरीमे उल्लेख करो गओ हए ।
१. २०२८ सालमे गेटा गा.वि.स. वार्ड नं. १ स्थित सिद्धबाबा प्राथामिक विद्यालयको स्थापना ।
२. २०३४ सालमे गेटा गा.वि.स. वार्ड नं. ९ मे सिँचाई सुविधाके ताँहि बोरिब गडायके स्व. श्री ५ विरेन्द्र विर विक्रम शाहदेव सरकारके बाहुलिसे उद्घाटन करान ताँहि तत्कालिन प्रधानपंचक हैसियतसे पुर्ण जिम्मेवारी बहन करीरहएँ ।
३. २०३५ सालमे बोरिबके ढिंगै भगवान शिव मन्दिरको स्थापना करवाइ मन्दिरके नावमे ६ कट्ठा जग्गा दान करी ।
४. ग्रमिण जनताके ताँहि खानेपानीक समस्या समाधान करन ताँहि गाउँवस्तिके बिचमे एक पक्कि कुइयाँ निर्माण कराइँ ।
५. २०३७ सालमे राजपुर गाउँमे दुसरी जनता प्राथामिक विद्यालयको स्थापना करवान मुख्यभुमिका खेली । विद्यालय पक्कि भवन फर्निचर की व्यवस्था मिलान ताँहि विद्यालय व्यवस्थापन समितिक अध्यक्ष हुइके विद्यालयको भौतिक पुर्वाधार पुरो करनमे महात्वपुर्ण योगदान करि ।
६. २०४० सालमे जा क्षेत्रमे स्थापना भौ नेपाल अपाबग संघक संस्थापक सदस्य हुइके निरन्तर रुपमे कार्यसमितिक सदस्यमे कार्यरत रहिके काम करीँ ।
७. २०४२ सालमे नर्वे जीवन चर्चको सहयोगमे स्थापना भौ आँखा अस्पताल गेटाक संस्थापक सदस्य और लम्बो समयतक कार्य समितिक सदस्यमे बैठके सेवा करी ।
८. २०४२ साल बृहत वृक्षारोपण नदि कटान रोकन ताँहि गेटा गा.वि.स. के पछार मोहाना नदियके किनारेमे पुरो गा.वि.स. क्षेत्रमे वृक्षारोपण संरक्षण करन कार्य पुरो करके वतावरणिय सुधारमे महत्वपुर्ण योगदान करिहएँ ।
९. धनगढी डडेल्धुरा राजमार्गके अगार (हाइवे रोडके पार) जनता प्रा.वि.मे छोटे छोटे बालबालिकनके पढन दुर और रोड फाँदके जानके अगठोके कारण विद्यालयको अवश्यक्ता महासुस करके गाँववालेन्की सहयोगसे राजपुर गाउँके पछार एक और विद्यालय श्री भगवति प्रा.वि. की स्थापना २०५३ सालमे कराइँ ।
१०. ग्रामिण स्तरकी महिलानके घरेलु सिपकलाक विकासके ताँहि हवाईमैदान जानबाली डगरके किनारे झलारी गाउँमे महिला विकास शाखाकी स्थापना और भवन निर्माण करन ताँहि और बो क्षेत्रकी महिलानके उद्यमसिल तालिम सभा गोष्ठि करवान सक्रिय सहयोग करी ।
११. २०१८ सालमे गा.वि.स. सदस्य कैयौ दप्फेर वडा अध्यक्ष, गा.वि.स.क उपप्रधान पंच, प्रधान पंच, जिल्ला सभासद सदस्यमे रहिके अपन गा.वि.स.क विकास निर्माण शिक्षा यातायात वातावरण सुधार गाउँ वस्तिमे भए लडाइ ,झगडा, विवाद गाउँ टोलमे बैठके आपसी समझदारीमे मिलाइके लैजात रहए ।
संस्थामे अवद्धता
संस्थामे अवद्धता ः नेपाल आपाब्ग संघ, नेपाल नेत्रज्योति संघ, नेपाल रेडक्रस सोसाइटी, नेपाल कुष्ठरोग निवारण संघ, नेपाल रानाथारु समाज आदि ।
खास भुमिका निर्वाह करनबालो इमान्दार, देशभक्त, समाजसुधारक छुट्टन रानासे सम्पन्न भौ काम समाजमे जगजहेर हए । समाजमे देखाइ भइ डगरमे नेगन सबयक भलो होनबाली बातमे विश्वास करन सबयके अुनरोध हए ।
समाप्त
सभार : सबेराे अर्धबार्षिक पत्रिका अंक २ से